نفت خام یا پترولیوم مایعی غلیظ و افروختنی بهرنگ قهوهای سوخته یا سبز تیره یا سیاه است که در لایههای بالایی بخشهایی از پوستهٔ کره زمین یافت میشود. نفت شامل آمیزهٔ پیچیدهای از هیدروکربنهایی گوناگون است. بیشتر این هیدروکربنها از زنجیرهٔ آلکان هستند؛ ولی ممکن است از دید ظاهر، ترکیب یا خلوص تفاوتهای زیادی داشته باشند. نفت را طلای سیاه مینامند. نفت جز سوختهای فسیلی به حساب میآید و تجدید ناپذیر است.
نفت خام به انگلیسی Crude Oil و به روسی Naphra نامیده میشود که درحالت طبیعی به صورت مایع بوده و رنگ آن قهوهای زرد مایل به سیاه است و دربرابر نور انعکاسی ، رنگ سبز بخصوصی از خود نشان میدهد.
نفت خام مایعی غلیظ که در طبیعت بهرنگ قهوه ای سوخته، سبز و سیاه یافت می شود و به عنوان منبع اصلی انرژی در جهان شناخته می شود.