تماس با ما

تفاوت بنزین وگازوئیل در چه مواردی است؟

تفاوت بنزین وگازوئیل در چه مواردی است؟
1398/11/26

تفاوت بنزین وگازوئیل در چه مواردی است؟

بنزین

این سوخت یعنی بنزین مخلوطی از آلکان‌ها و سیکلوآلکان‌ها میباشدکه از تقطیر نفت خام به وجود می ایند. طول زنجیره‌ی کربنی هر مولکول بنزین از ۵ تا ۱۲ متغیرمی باشد. بنزین عموما در «موتورهای احتراق داخلی» (internal combustion engine) با هدف افزایش وبالابردن  سرعت به کار می‌رود. بنزین از گازوئیل سبک‌تر و از نظر تولید آلودگی بهتر است.


گازوئیل

ترکیب این سوخت شامل آلکان‌ها و به صورت کلی زنجیره‌های کربنی می باشد. هر مولکول زنجیره‌ای کربنی به طول ۱۲ اتم کربن در خود دارد. گازوئیل سوختی تقریبا سنگین‌تر، کمتر فرار و با گرانروی بیشتر نسبت به بنزین است. از این سوخت عموما در «موتورهای احتراق-فشاری» (Compression-Ignition Motors) استفاده می‌شود.


تفاوت‌های گازوئیل و بنزین در چیست؟

این دو سوخت از منظر جنبه‌های مختلفی باهم تفاوت دارند، که در ادامه قصد داریم به این تفاوت‌ها به شکلی دقیق‌تر بپردازیم.


ترکیب شیمیایی: بنزین اساسا از ترکیب هیدروکربن‌هایی با طول ۷ (هپتان) یا ۸ (تری‌ متیل پنتان) تولید میشود ؛ در حالی که گازوئیل ترکیبی از هیدروکربن‌های نفتی در بازه‌ی ۸ (اکتان) تا ۲۱ (اوندو دکان) را دارا می باشد. فرمول شیمیایی بنزین C8H18 و فرمول شیمیایی دیزل C12H23 است.

انتشار CO2: به علت این‌که گازوئیل درصد بیشتری اتم کربن در هر مولکول دارد، تقریبا معادل ۱۳ درصد بیشتر از بنزین، CO2 یا دی اکسید کربن تولید می‌‌کند.

محتوای انرژی: گازوئیل از نظر محتوای انرژی در مقام  بالاتری نسبت به بنزین قرار گرفته است . محتوای انرژی بنزین برابر با ۳۳.۷ مگاژول در هر کیلوگرم و گازوئیل برابر ۳۶.۷ مگاژول در هر کیلوگرم محاسبه می‌شود؛ در نتیجه سوخت گازوئیل به میزان ۱۶ درصد از رقیب خود در این زمینه جلوتر می باشد.

گرانروی: گرانروی بنزین کمتر از گازوئیل می باشد. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که بدانید با کاهش دما گرانرویی گازوئیل افزایش می‌یابد اما چنین رفتاری در بنزین در تغییرات دمایی محدود اتفاق نمی‌افتد.

فراریت: با توجه به سبک‌تر بودن مولکول‌های بنزین و حضور برخی افزودنی‌ها، این سوخت از گازوئیل فرارترمی باشد؛ به این معنی که در یک دمای ثابت تعداد زیادتری از مولکول‌های بنزین نسبت به گازوئیل تبخیر می‌شوند. به همین علت بنزین سریع‌تر آتش می‌گیرد.


بازه‌ی جوش: در ابتدا باید به این نکته توجه کنید که به دلیل ماهیت ترکیبی این دو سوخت، امکان استفاده از عبارت نقطه‌ی جوش مانند یک ماده خالص (مثلا آب) وجود ندارد؛ به این معنی که این دو در یک بازه‌ی دمایی می‌جوشند. این بازه برای بنزین برابر 20 تا 150 درجه‌ی سانتیگراد و برای گازوئیل بین 37 تا 450 درجه‌ی سانتیگراد می باشد.

مصرف سوخت: بنزین از این لحاظ، از رقیب خود پیش است؛ یعنی در هر ۱۰۰ کیلومتر، بنزین کمتری نسبت به گازوئیل مصرف می‌گردد.

توان: توان گازوئیل از بنزین بیشتر می باشد. توان تولید انرژی این سوخت برابر با ۳۸.۶ مگاژول در هر لیتر محاسبه می‌شود. نکته‌ی دیگر این‌که عموما موتورهای بنزین‌سوز دور موتور بالاتری تولید می‌کنند. موتورهای دیزلی البته نیاز به گشتاور بیشتری دارند.

آتش گیری: ذخیره‌سازی بیشتر از نیاز هر سوختی بدون شک خطرآفرین است. برای نمونه بنزین به عنوان سوختی بسیار آتش‌گیر و خطرناک به دلیل «فشار بخار» (vapor pressure) بالا شناخته می‌شود. به دلیل کم‌تر بودن فشار بخار گازوئیل، این سوخت دیرتر آتش می‌گیرد و در طی حادثه کم‌خطرتر است.

نوع احتراق: «نقطه‌ی خود احتراقی» (Auto-ignition temperature) بنزین برابر با بازه‌ای بین 247 تا 280 درجه‌ی سانتیگراد می باشد. این نقطه پایین‌ترین دمایی است که یک ماده بدون هیچ محرک خارجی مانند جرقه یا شعله در جو معمولی، خود به خود آتش می‌گیرد. البته برای احتراق کامل سوخت و اکسیژن در خودرو، نیاز به جرقه وجود دارد. در سوی دیگر نقطه‌ی خود احتراقی گازوئیل برابر با ۲۱۰ درجه‌ی سانتیگراد است و نیازی به جرقه برای آتش‌گیری ندارد. تنها از افزایش فشار سوخت برای ایجاد انفجار استفاده می‌شود. مخلوط سوخت و اکسیژن با هم دیگر فشرده می‌شود که دمای مخلوط را بالا می‌برد تا به نقطه‌ی انفجار برسد.

نقطه‌ی آتش و اشتعال: «نقطه‌ی اشتعال» (Flash Point) به کم‌ ترین دمایی گفته می‌شود که سوخت در حالت بخار آماده‌ی آتش گرفتن می باشد. در این نقطه حتما نیاز به یک شعله برای ایجاد اشتعال وجود دارد. این دما برای بنزین برابر با منفی 43 درجه‌ی سانتیگراد و برای گازوئیل برابر با 52-96 درجه سانتیگراد محاسبه شده است.

در دمای «نقطه‌ی آتش» (Fire Point) بخار سوخت بعد از شروع آتش سوزی حداقل به مدت ۵ ثانیه می‌سوزد. این دما برای هر دو سوخت تقریبا ۱۰ درجه بیشتر از نقطه‌ی اشتعال است.

طبقه‌بندی با اکتان و ستان: بنزین را با «عدد اکتان» (Octane number) می‌سنجند. هرچه این عدد بالاتر باشد، مقاومت سوخت در مقابل احتراق خود به خود بیشتر است که باعث نرم کار کردن موتور می‌شود. تفاوت دیگر این‌که گازوئیل را با «عدد ستان» (Cetane) می‌سنجند. هر چه این عدد بزرگ‌تر باشد، سوخت سریع‌تر در فرایند افزایش فشار شعله‌ور می‌شود. سرعت احتراق گازوئیل به عدد ستان وابسته است.

قیمت: به دلیل تولید بیشتر گازوئیل، این سوخت از بنزین ارزان‌تر است.

*پایان مطلب*

راه های تماس باما

اصفهان (شاهپور جدید)انتهای خیابان فناوران ، مجموعه صنعتی امیر کبیر

ایمیل:info@aktank.com

 
شماره تماس:

03133853471- 0313386311   

 

کلمات کلیدی:

تانکرسازی - حمل گازوئیل - حمل قیر - حمل مواد نفتی - حمل مواد سوختی